hành trình Lý Sơn đưa khách thăm quan đến với hòn đảo tiền tiêu cách đất liền gần 20 hải lý, nơi đây còn ẩn chứa nhiều giá trị văn hóa biển đảo, một vùng đất “linh thiêng hào hoa”, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro bất trắc bởi thiên nhiên, đất trời và biển cả. Bình thường nếu đến đây vào hôm trời yên biển lặng, thuận buồm xuôi gió từ Sa Kỳ đi Lý Sơn nếu đi tàu chỉ mất khoảng 1 giờ.

Hành trình ra đảo Lý Sơn

trải nghiệm Lý Sơn đưa khách thăm quan đến với hòn đảo tiền tiêu cách đất liền gần 20 hải lý, nơi đây còn ẩn chứa nhiều giá trị văn hóa biển đảo, một vùng đất “linh thiêng hào hoa”, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro bất trắc bởi thiên nhiên, đất trời và biển cả. Bình thường nếu đến đây vào hôm trời yên biển lặng, thuận buồm xuôi gió từ Sa Kỳ đi Lý Sơn nếu đi tàu chỉ mất khoảng 1 giờ.

Nhưng trước đây người đi Lý Sơn bằng những chiếc thuyền chèo gắn buồm, khởi hành từ Sa Kỳ lúc mờ sáng, xế chiều mới đến nơi. Những ngày mưa bão, gió mùa đông bắc kéo về, muốn ra Lý Sơn chỉ nhìn qua khói sóng xa mờ, mà lòng dạ phập phồng thấp thỏm. Chính vì vậy, mà người dân Lý Sơn chuẩn bị Tết sớm, phòng khi sóng gió trở trời ập về trên đảo.

Khi những cơn gió mùa đông bắc se se lạnh, kèm theo những cơn mưa cuối đông dai dẳng kéo về, ở gành đá Cồn trên những chiếc thuyền nan đi đánh bắt dài ngày ở ngư trường Hoàng Sa đã trở về co mình neo đậu san sát ở bến thuyền. Ruộng tỏi ngoài đồng người dân đã thu hoạch sớm chất thành đống ngoài sân, đi sâu vào từng ngõ xóm, đến đâu cũng dậy mùi thơm của hành, của tỏi, mùi của bánh ít lá gai ngào ngạt, tiếng lách tách của các lò rang nếp nổ, đâu đây mùi mắm nhỉ cá cơm, mắm trích, mắm mòi... mùi hương đặc trưng của đảo tỏa bay, hòa quyện vào không gian thơm lừng.
 

Cảnh quan đảo Lý Sơn chào đón khách thăm quan

Đến đây khách thăm quan sẽ bắt gặp những con đường đất nhỏ hẹp hai bên bờ xếp đá đen dẫn ra ruộng tỏi, ruộng hành vuông vức đẹp đến nao lòng, những vạt cây ré bên đường đã trổ bông trắng xóa, những rẫy chuối trên núi Thới Lới, Hòn Tai, Hòn Tiền ngả màu vàng nhạt... tất cả như báo hiệu dịp tết đến xuân về trên biển đảo Lý Sơn.

Chưa có một vùng đất nào lại chú tâm đến việc giữ gìn các phong tục tập quán, lễ thức, cúng tế, hội hè nơi đình làng, lăng xóm, tộc họ và trong mỗi gia đình... như ở Lý Sơn. Chính vì thế mà các giá trị văn hóa, lễ hội trước, trong và sau Tết ở đây được cộng đồng bảo tồn và phát huy khá tốt. Do ở xa đất liền, lại phụ thuộc vào thiên nhiên, đất trời... nên người dân Lý Sơn chuẩn bị lương thực, thực phẩm, bánh mứt, đường kẹo... phục vụ Tết khá sớm. Tranh thủ trời êm, đầu tháng Chạp hàng hóa được chuyển ra đảo, ngày ấy mỗi gia đình phải mua cho được vài chục ký nếp, rồi đường cát, đường đen... để làm bánh in, bánh nổ, heo thì vài ba nhà “đậu tay” mổ chung một con.

Thực đơn Tết ngày ấy của người Lý Sơn cũng không cầu kỳ, chỉ có thịt heo luộc, heo thưng, đu đủ trộn, chả, ram... Riêng món bánh ít lá gai “đặc sản” của đảo thì nhà nào cũng làm, có người gói “vài thiên” để ăn trong những ngày Tết, còn dành cúng rằm tháng Giêng. Ngoài ra, còn có các món tỏi non làm gỏi, hành muối chua, các món ăn từ ốc, cá, mực... cũng được người dân chuẩn bị khá chu đáo.

Ngoài ra đến đảo Lý Sơn Lữ khách còn được hòa chung với không khí lễ hội mùa xuân là mùa của lễ hội. Có hội làng, hội xóm, hội lân, lễ hội ở Vạn Chài. Ngoài lễ hội mang tính cộng đồng làng xã, còn có lễ hội mang tính chất phạm vi tộc họ, tiền hiền, hậu hiền. Phong tục cúng bái ông bà trong ba ngày Tết ở mỗi gia đình được xem là nghi lễ không thể bỏ qua. Khi công việc ngoài đồng, trên biển đã tạm ổn, bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp, gia đình nào trên đảo cũng cúng đưa ông Công, ông Táo về trời, dựng cây nêu Tết đến hết rằm tháng Giêng mới hạ. Trong sân đình, ngoài ngõ xóm đến các lăng tẩm, đền, điện... cờ hội bay phất phới, rạo rực trước gió xuân, đâu đây lời ca rộn ràng thăng hoa chúc tụng, xen lẫn điệu hò, điệu hát làm xao xuyến, ngất ngây người đi trẩy hội. “Mùng bốn có hội đua ghe, đến khi mùng bảy chia phe dồi bòng”.

Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa

Trong vô số lễ hội diễn ra ở Lý Sơn với nhiều hình thức tế tự, bắt đầu từ tháng Chạp đến hết mùa xuân, trong đó có lễ hội đua thuyền diễn ra từ mùng 4 đến mùng 7 Tết, Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa được tổ chức vào ngày 16.3 âm lịch hằng năm, được xem là hai lễ hội khá quy mô, thu hút nhiều người tham dự.

Khi rời xa đảo trở về đất liền, nhìn những con sóng reo vui xô bờ như tạm biệt đoàn người sắp xa đảo. Phía đông mặt trời đã bừng sáng một vùng chân mây ửng hồng, đoàn thuyền xa khơi đánh bắt đang lũ lượt về bến. Nhìn những hùng binh thời nay trên môi nở nụ cười rạng rỡ, trong mỗi khách thăm quan lại cháy lên một niềm hy vọng về một ngày không xa, Lý Sơn hứa hẹn sẽ là một điểm đến hấp dẫn, một địa chỉ trải nghiệm biển đảo đầy tiềm năng.