Nếu có dịp đi hành trình đảo Lý Sơn vào hè khách thăm quan sẽ bắt gặp những bày khỉ rượt đuổi nhau trên những ngọn cây, nhất là vào khi chiều tà chúng sẽ biểu diễn trò đánh đu trên ngọn tre thu hút nhiều người đến xem và cổ vũ. Chúng nô đùa trên những ngọn tre uốn cong nghiêng ngã sau những cú vươn nhảy - chụp bám, trông như màn trình diễn xiếc. xong chúng sẽ nhảy xuống biển bắt hải sản tươi sống và ăn luôn.

Khi những cơn gió phiêu bồng  trên biển đảo, bạn hãy rong ruổi đến Sa huỳnh, để ghi lại những cảnh đẹp nô đùa của những chú khỉ tinh nghịch, nơi đảo khỉ, vùng núi đồi nằm giữa làng và biển cả bao la.

Từ bao đời nay, cư dân nơi đây đã quen với đàn khỉ tuy chúng phá phách nhưng cũng lắm chuyện vui. Có khi cả đàn khỉ từ 5 - 7 con kéo xuống làng vặt trụi trái cây, trộm hoa quả và bánh kẹo dâng cúng trên bàn thờ nơi sân nhà trước sự xua đuổi của gia chủ.

Có lẽ do quá đói nên nhiều lúc khỉ rượt bắt cả gà, vịt thả nuôi của người dân. Khi đã nghịch phá chán chê, chúng còn đuổi nhau trên những ngọn cây cao gây náo loạn cả xóm, cây lá tả tơi như vừa qua một trận bão lớn, chiều chiều  đàn khỉ trượt đuổi nhau chí chóe, những ngọn tre uốn cong nghiêng ngã sau những cú vươn nhảy - chụp bám, cảnh tượng trông như màn trình diễn xiếc. Khỉ càng gắng sức thể hiện tài năng khi có nhiều người vỗ tay, reo hò cỗ vũ, xóm làng thêm náo nhiệt. Sau khi chơi đùa chán chê, đàn khỉ thản nhiên chuyền cành cây vào rừng trước sự tiếc nuối của nhiều người.

Nhiều nhíp ảnh gia đến để quay phim đàn khỉ, họ mang nhiều loại trái cây mang vào đặt rải rác ở những nơi khỉ thường xuất hiện, và đã ghi được hình ảnh về lũ khỉ khá sinh động và ước đoán số lượng khoảng hơn 2.000 con. “kể cả khỉ đuôi dài và đuôi ngắn.

khỉ thường hay kéo xuống làng, nhất là vào mùa nắng, khi thiếu thức ăn và nước uống. Mặc dù chúng phá quấy, người dân có xua đuổi nhưng không ai làm hại đến chúng cả. Nhân dân nơi đây luôn cảnh giác nhằm ngăn ngừa kẻ xấu từ nơi khác đến săn bắt nên lũ khỉ vẫn bình an vô sự.

Băng qua trảng cát rộng rồi vượt đỉnh núi cao nhấp nhô cây bụi giữa trưa nắng. Địa danh đảo khỉ lưu truyền rộng rãi nên nhiều người lầm tưởng vùng biển Sa Huỳnh có hòn đảo là nơi sinh sống của khỉ, là vùng núi đồi nằm giữa làng và đại dương bao la. Những vách đá dựng đứng sát mép biển khiến nhiều người choáng váng khi nhìn xuống cảnh tượng sóng ầm ào vỗ vào bờ đá bên dưới.

Từ sau ngày thống nhất đất nước, những hang: Lũng Ồ, Hóc Mó, Hòn Mồng, Hòn Son… thành nơi trú ngụ lý tưởng của lũ khỉ. Chúng chia thành những bầy nhỏ lẻ với con khỉ đầu đàn khá to lớn, thường đi thám thính, khi cảm thấy an toàn thì mới ra hiệu cho cả đàn rời hang. Không chỉ thành thạo việc di chuyển trên cành cây, chúng còn bơi lặn như vận động viên chuyên nghiệp. Thức ăn của chúng bao gồm cả cây trái và nhiều loại hải sản sinh sống dưới nước cạnh những ghềnh đá.

Để được nô đùa cùng khỉ bạn hãy ra ghềnh đá quây tròn rượt đuổi khỉ đùa vui. Chúng thản nhiên nhảy xuống biển, lặn hơi rất dài rồi ngoi lên bám vào ghềnh đá xa hơn. Sau khi thoát được khách, chúng còn có những cử chỉ trêu chọc trông rất buồn cười…

khách thăm quan đến đây thường đặt chuối trên những tảng đá cạnh hang Lũng Ồ để dụ khỉ rời hang. Nhưng chờ mãi vẫn không thấy bóng dáng đàn khỉ giữa trời xanh, mây trắng và nắng vàng. Sóng vỗ vào bờ đá tung bọt nước trắng xóa. Những chú bò nhởn nhơ gặp cỏ bên vách đá cheo leo. Những chiếc thuyền của ngư dân đánh bắt gần bờ cứ nhấp nhô ẩn hiện như đang đùa giỡn với sóng. Rong ruổi qua những triền đồi cây bụi, quan sát bạn sẽ thấy một chú khỉ to lớn đuôi dài đang ngồi trên tảng đá chênh vênh cạnh biển.

Khi cuối ngày những tia nắng dần tắt sau đỉnh núi. Hoàng hôn bao phủ núi đồi, một chú khỉ đuôi dài bình thản băng qua trảng đất trống rồi đó ngắm nhìn trên mặt biển, lúc này cỏ cây dường như đang cựa mình chìm vào mộng mị nhưng khỉ ta vẫn cứ ngồi lặng im trên tảng đá, và Lữ khách dường như đã rời đảo chỉ còn lại những chú khỉ tinh nghịch, nơi đảo khỉ sa huynhfaof ạt sóng vỗ.