Đảo Lý Sơn trước đây được gọi là cù lao Ré mà theo cách lý giải của dân gian là “cù lao có nhiều cây Ré”. Là huyện đảo duy nhất của Quảng Ngãi, nằm về phía Đông Bắc, cách đất liền 15 hải lý. Hòn đảo là vết tích còn lại của một núi lửa với 5 miệng, được hình thành cách đây 25-30 triệu năm. 5 ngọn núi là nguồn giữ các mạch nước ngầm chính cung cấp nguồn nước cho toàn bộ người dân trên đảo. Huyện Lý Sơn là huyện đảo được tách ra từ huyện Bình Sơn của tỉnh Quảng Ngãi theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam năm 1992 và trở thành huyện đảo tiền tiêu từ khi đó. Nói về huyện đảo này, nhân dân địa phương có ca dao thủy trình:

Trực nhìn ngó thấy Bàn Than

Ba hòn lao Ré nằm ngang Sa Kỳ

Diện tích của huyện là khoảng 9,97 km² nhưng dân số lại lên đến con số hơn 20.460 người. Gồm 2 đảo: đảo Lớn (Lý Sơn,hoặc gọi Cù Lao Ré), đảo Bé (cù lao Bờ Bãi) ở phía Bắc đảo Lớn, và hòn Mù Cu ở phía Đông của đảo Lớn. Huyện được chia làm 3 xã: An Vĩnh (huyện lỵ - Đảo lớn), An Hải(Đảo lớn) và An Bình (đảo Bé).

Vào cuối kỷ Neogen (là một kỷ địa chất của đại Tân Sinh) đầu đệ tứ, cách ngày nay khoảng 25-30 triệu năm, đảo Lý Sơn được hình thành di sự kiến tạo địa chấn với sự phun trào nham thạch của núi lửa. Hiện nay trên đảo có 5 hòn núi đều là chứng tích của núi lửa đã phun trào. Sự phun trào và tắt đi của núi lửa đã tạo nên những cảnh quan thiên nhiên kỳ thú trên đảo. Chúng còn trải trên bề mặt đảo ở phía nam một lớp đất bazan màu mỡ thích hợp cho nhiều loại cây trồng, đồng thời còn tạo nên những rạng đá ngầm là điều kiện tốt cho các loài thủy tộc sinh sống.

Một Số Kinh Ngiệm hành trình Đảo Lý Sơn:

Nên hành trình đảo Lý Sơn vào thời gian nào ?

khách thăm quan có thể chọn những thời điểm hot nhất, diễn ra các hoạt động lễ hội lớn để tham quan đảo Lý Sơn. Đó là những thời điểm như: mùa thu hoạch tỏi từ tháng 9 đến cuối năm, lễ khao thề lính Hoàng Sa vào tháng 3 âm lịch và tận hưởng bầu trời biển chan hòa ánh nắng vào những tháng mùa hè. Mỗi một thời điểm trên sẽ mang tới cho khách thăm quan nhiều hơn những trải nghiệm thú vị về một hòn đảo hoang sơ. Các bạn luôn nhớ có 2 cột mốc thời gian có thể đến đảo Lý Sơn khá tuyệt vời đó là :

• Mùa hè : mùa hè là mùa thăm quan vì thế thời gian này ở đảo Lý Sơn cũng khá hoàn hảo, thời gian các bạn có thể đi từ tháng 6 đến tháng 9 Dương Lịch.
• Mùa tỏi Lý Sơn : ở đây có một vùng đất Bazan khá màu mở người dân chuyên trồng tỏi ở đây, tỏi Lý Sơn khá nổi tiếng, vì thế mùa thu hoạch tỏi khá là đông Lữ khách đến đây để xem họ thu hoạch và mua tỏi về làm quà. Tỏi Lý Sơn được trồng từ tháng 8,9 và thu hoạch vào đầu tháng 12 đến cuối năm. Các bạn nên đi vào tháng 12 vào dịp thu hoạch tỏi.
• Lễ khao thề lính Hoàng Sa : lễ này diễn ra vào các ngày 18-19-20 tháng 3 (âm lịch), ngay dịp lễ đảo Lý Sơn rất là vui rất đông khách thăm quan nên các bạn có thể đến Lý Sơn vào những ngày nay.

Phương tiện hành trình Đảo Lý Sơn

Máy bay : thì khá đắt hơn hai loại phương tiện trên. Sân bay gần nhất di chuyển đến cảng Sa Kỳ để đi đảo Lý Sơn là sân bay Chu Lai (Quảng Ngãi). Mỗi tuần từ Hà Nội có 3 chuyến bay tới sân bay Chu Lai, giá vé khứ hồi dao động trong mức 3 triệu đồng (vé này còn phụ thuộc vào thời điểm và hãng máy bay mà bạn lựa chọn). 

Từ Tp.HCM cũng có 3 chuyến bay tới Chu Lai trong tuần với giá khứ hồi dao động ở mức 3,5 triệu đồng (vé này còn phụ thuộc vào thời điểm và hãng máy bay mà bạn lựa chọn). Sau đó bạn phải di chuyển bằng xe để tới cảng Sa Kỳ. Từ sân bay Chu Lai tới cảng Sa Kỳ là 50km.

Chú ý : Vì đây chia sẽ Kinh Nghiệm Khám Phá Đảo Lý Sơn với chuyến đi rẻ nhất nên mình khuyên các bạn chọn phương tiện đi xe, còn không thì đi tàu hỏa, chứ đi máy bay giá cao gấp mấy lần đi xe khách, nếu các bạn có điều kiện thì mình cũng nên chọn đi máy bay cho khỏe và nhanh.

Tàu Hỏa : Mỗi ngày từ 2 đầu Hà Nội và Sài Gòn có 5 chuyến tàu Thống Nhất ra vào Bắc Nam, tùy vào khoảng thời gian của mình mà bạn có thể chọn giờ tàu cho phù hợp (Các tàu số lẻ đi từ Hà Nội vào, các tàu số chẵn đi từ Sài Gòn ra)

• Tàu SE1 & SE2 [Hà Nội 19h00 Quảng Ngãi 13h23] – [Sài Gòn 19h00 Quảng Ngãi 9h03]
• Tàu SE3 & SE4 [Hà Nội 23h00 Quảng Ngãi 15h23] – [Sài Gòn 23h00 Quảng Ngãi 11h41]
• Tàu SE5 & SE6 [Hà Nội 9h00 Quảng Ngãi 4h00] – [Sài Gòn 9h00 Quảng Ngãi 23h32]
• Tàu SE7 & SE8 [Hà Nội 6h15 Quảng Ngãi 0h36] – [Sài Gòn 6h25 Quảng Ngãi 20h22]
• Tàu TN1 & TN [Hà Nội 13h15 Quảng Ngãi 10h28] – [Sài Gòn 13h15 Quảng Ngãi 4h57]

Nếu các bạn khởi hành từ Sài Gòn : thì tàu hỏa giao động từ 475.000 vnđ/vé đến 1.000.000 vnđ/vé tùy theo loại ghế mà bạn chọn.

Nếu các bạn khởi hành từ Hà Nội : thì tàu hỏa giao động từ 550.000 vnđ/vé đến 1.200.000 vnđ/vé tùy theo loại ghế mà bạn chọn.

Các bạn có thể tham khảo và đặt vé tại trang web : www.vetau24h.com hoặc đến văn phòng tại nhà gà mua vé.

Xe ô tô khách : hiện nay cũng rất đa dạng, nhiều dịch vụ xe cao cấp chất lượng cao phục vụ Lữ khách đến với các tỉnh chương trình một cách dễ dàng, thuận tiện và giá cả hợp lí. 

Khởi hành từ Sài Gòn : Từ bến xe Miền Đông đi Tp. Quảng Ngãi

• Hãng xe Phương Trang : 40 chổ giường nằm giá 310.000 vnđ/vé.
• Hãng xe Nhật Còn : 40 chổ giường nằm giá 320.000 vnđ/vé.
• Hãng xe Quang Hiền : 40 chổ giường nằm giá 300.000 vnđ/vé

Khởi hành từ Hà Nội : Từ bến xe Nước Ngầm đi Tp. Quảng Ngãi

• Hãng xe Chín Nghĩa : 40 chổ giường nằm giá 400.000 vnđ/vé

Sau khi di chuyển tới Quảng Ngãi nếu đoàn đông các bạn nên thuê một chiếc taxi đi từ Trung tâm Tp Quảng Ngãi ra tới cảng Sa Kỳ (khoảng cách khoảng 20km) hoặc để tiết kiệm chi phí các bạn có thể sử dụng tuyến xe buýt 03 có lịch trình chạy Bến xe Quảng Ngãi – Cảng Sa Kỳ. Tuy nhiên lưu ý với các bạn là phải đi chuyến xe buýt sớm nhất lúc 5h sáng để đảm bảo có thể ra được cảng sớm và không bị lỡ tàu (thời gian đi của chuyến xe buýt khoảng 1 tiếng)

Từ ngày 7/9/2014 đã có thêm điểm bán vé tàu đi Lý Sơn tại ngay trung tâm Tp Quảng Ngãi nằm trên đường 379 Nguyễn Nghiêm thời gian bán vé từ 13h30 đến 15h30 hàng ngày. Hiện mỗi ngày có 3 chuyến tàu cao tốc đi Lý Sơn và ngược lại. Từ Sa Kỳ đi Lý Sơn xuất phát vào 7h30, 8h và 15h. Từ Lý Sơn về lại đất liền xuất phát vào 7h, 8h và 13h30.

Những địa điểm tham quan trên đảo lý sơn ?

Chùa Hang

Chùa Hang (tên chữ là Thiên Khổng Thạch Tự, Chùa đá trời sinh) ở xã An Hải, đảo Lý Sơn, được lập ra dưới triều vua Lê Kính Tông bởi ông Trần Công Thành, một trong những người đã ở đây tạo dựng cùng với việc khẩn hoang, mở đất lập làng An Hải, An Vĩnh xưa. Gọi là chùa Hang vì chùa nằm trong một hang đá lớn nhất trong hệ thống hang động ở Lý Sơn, được tạo ra từ dãy núi Thới Lới, màu nham thạch, vách núi dựng đứng cao gần 20 m.

Núi Thới Lới

Là ngọn núi được hình thành từ nham thạch và có kết cấu hình lòng chảo trên đỉnh. Từ trên cao, phóng bạn có thể quan sát được cảnh vật xung quanh đảo với nước biển trong xanh, những phiến đá ẩn hiện trong làn nước nhiều hình dáng, đón những ngọn gió mát rượi. Còn nếu nhìn gần, ngay dưới chân núi, bạn sẽ phám phá màu xanh của những ruộng tỏi, ruộng dưa hấu với cái tên cổ tích, dưa hấu An Tiêm.

Các bãi biển Lý Sơn

Những bãi biển trong xanh, sạch và không một bóng người. Bạn có thể chơi đùa với những ngọn sóng, cảm nhận cái nhoi nhói của những viên sỏi nhỏ dưới chân. Hoặc thả mình thư giãn trên những tảng đá lớn, nghe sóng vỗ, nghe tiếng gió thổi trên những ngọn dừa. Hay lần ra những mảng nước biển trong vắt, chiêm ngưỡng bức tranh đàn cá tung tăng bơi lội và những rạn san hô đầy màu sắc bằng mắt thường.

Cổng Tò Vò

Địa điểm ngắm hoàng hôn đẹp nhất đảo, ngồi vắt vẻo phía trên cổng, gió bần bật và chiêm ngưỡng hoàng hôn tuyệt đẹp sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời nhất.

Đảo Bé Lý Sơn

Tuy chỉ có diệntích khá nhỏ nhưng Đảo Bé Lý Sơn lại sở hữu một bãi tắm đẹp tuyệt vời với làn cát trắng mịn, bao bọc bởi cánh cung vách đá cao, và những con sóng tung bọt trắng xóa ào ạt ngày đêm. Bạn sẽ được ngâm mình trong dòng nước trong vắt và thả hồn thư giãn trong thiên nhiên hoang sơ tuyệt đẹp.

Cột cờ Tổ quốc trên đỉnh Thới Lới

Công trình Cột cờ Tổ quốc tại huyện đảo Lý Sơn được khởi công xây dựng từ ngày 4.5.2013, trên núi Thới Lới- ngọn núi cao nhất ở đảo Lý Sơn. Cột cờ có chiều cao 20m, đế trụ cờ và móng cột cờ được xây dựng bằng bê tông cốt thép, mặt hướng ra quần đảo Hoàng Sa. Công trình có dạng kiến trúc gồm: Đài cột, thân cột cờ, bậc thềm và khuôn viên xung quanh. Phần móng được chôn sâu dưới lớp đá với kỹ thuật kết cấu móng thường sử dụng cho những ngọn hải đăng vững chắc. Mặt chính trên đài có ghi lại thông tin toạ độ cột cờ. Đài cờ cao 5m, thân màu trắng được bọc ngang bởi khối màu đỏ mang sắc màu lá quốc kỳ.

Chùa Đục và Quan Âm Đài

Ngôi chùa tọa lạc giữa lưng chừng sườn núi Giếng Tiền, ngọn núi lửa đã ngủ quên hàng ngàn năm trên đảo, khách thăm quan phải vượt qua hơn 100 bậc thang men theo sườn núi để đến được Chùa Đục.

Tọa lạc ngay tiền sảnh của khu thắng cảnh chùa Đục là tượng Quán Thế Âm cao 27 mét, dẫn lên các điện thờ cổ kính, rêu phong nằm sâu trong lòng núi. Chùa Đục còn gọi là chùa không sư, theo tương truyền của người theo đạo Phật, Quán Thế Âm từng chọn ngự ở đây, trấn giữ bình yên cho dân đảo tránh được những cơn thiên tai.

Từ chùa, theo hướng tượng Quán Thế Âm nhìn ra hướng biển cảnh đẹp như tranh. Thú vị nhất là leo lên tận đỉnh Liêm Tự để nhìn thấy miệng núi lửa bây giờ là một cảnh đồng cỏ xanh hình lòng chảo. Đỉnh núi là một đài ngoạn cảnh tưởng lý tưởng để ngắm nhìn bao quát biển đảo Lý Sơn từ trên cao để hiểu vì sao nơi đây được ví như chốn tiên cảnh.

Hòn Mù Cu

Hòn Mù Cu nằm ở phía đông đảo cách trung tâm huyện 3.2 km sát với vũng neo đậu tàu thuyền An Hải. Là nơi rất đẹp bởi những hòn đá đen có nhiều kiểu độc đáo tạo nên, đây cũng là nơi nghĩ mát và ngắm mặt trời mọc lý tưởng trên đảo.

Chùa Hang

Chùa Hang (tên chữ là Thiên Khổng Thạch Tự, Chùa đá trời sinh) ở xã An Hải, đảo Lý Sơn, được lập ra dưới triều vua Lê Kính Tông bởi ông Trần Công Thành, một trong những người đã ở đây tạo dựng cùng với việc khẩn hoang, mở đất lập làng An Hải, An Vĩnh xưa. Gọi là chùa Hang vì chùa nằm trong một hang đá lớn nhất trong hệ thống hang động ở Lý Sơn, được tạo ra từ dãy núi Thới Lới, màu nham thạch, vách núi dựng đứng cao gần 20 m.

Núi Thới Lới

Là ngọn núi được hình thành từ nham thạch và có kết cấu hình lòng chảo trên đỉnh. Từ trên cao, phóng bạn có thể quan sát được cảnh vật xung quanh đảo với nước biển trong xanh, những phiến đá ẩn hiện trong làn nước nhiều hình dáng, đón những ngọn gió mát rượi. Còn nếu nhìn gần, ngay dưới chân núi, bạn sẽ phám phá màu xanh của những ruộng tỏi, ruộng dưa hấu với cái tên cổ tích, dưa hấu An Tiêm.

Các bãi biển Lý Sơn

Những bãi biển trong xanh, sạch và không một bóng người. Bạn có thể chơi đùa với những ngọn sóng, cảm nhận cái nhoi nhói của những viên sỏi nhỏ dưới chân. Hoặc thả mình thư giãn trên những tảng đá lớn, nghe sóng vỗ, nghe tiếng gió thổi trên những ngọn dừa. Hay lần ra những mảng nước biển trong vắt, chiêm ngưỡng bức tranh đàn cá tung tăng bơi lội và những rạn san hô đầy màu sắc bằng mắt thường.

Cổng Tò Vò

Địa điểm ngắm hoàng hôn đẹp nhất đảo, ngồi vắt vẻo phía trên cổng, gió bần bật và chiêm ngưỡng hoàng hôn tuyệt đẹp sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời nhất.

Đảo Bé Lý Sơn

Tuy chỉ có diệntích khá nhỏ nhưng Đảo Bé Lý Sơn lại sở hữu một bãi tắm đẹp tuyệt vời với làn cát trắng mịn, bao bọc bởi cánh cung vách đá cao, và những con sóng tung bọt trắng xóa ào ạt ngày đêm. Bạn sẽ được ngâm mình trong dòng nước trong vắt và thả hồn thư giãn trong thiên nhiên hoang sơ tuyệt đẹp.

Cột cờ Tổ quốc trên đỉnh Thới Lới

Công trình Cột cờ Tổ quốc tại huyện đảo Lý Sơn được khởi công xây dựng từ ngày 4.5.2013, trên núi Thới Lới- ngọn núi cao nhất ở đảo Lý Sơn. Cột cờ có chiều cao 20m, đế trụ cờ và móng cột cờ được xây dựng bằng bê tông cốt thép, mặt hướng ra quần đảo Hoàng Sa. Công trình có dạng kiến trúc gồm: Đài cột, thân cột cờ, bậc thềm và khuôn viên xung quanh. Phần móng được chôn sâu dưới lớp đá với kỹ thuật kết cấu móng thường sử dụng cho những ngọn hải đăng vững chắc. Mặt chính trên đài có ghi lại thông tin toạ độ cột cờ. Đài cờ cao 5m, thân màu trắng được bọc ngang bởi khối màu đỏ mang sắc màu lá quốc kỳ.

Chùa Đục và Quan Âm Đài

Ngôi chùa tọa lạc giữa lưng chừng sườn núi Giếng Tiền, ngọn núi lửa đã ngủ quên hàng ngàn năm trên đảo, khách thăm quan phải vượt qua hơn 100 bậc thang men theo sườn núi để đến được Chùa Đục.

Tọa lạc ngay tiền sảnh của khu thắng cảnh chùa Đục là tượng Quán Thế Âm cao 27 mét, dẫn lên các điện thờ cổ kính, rêu phong nằm sâu trong lòng núi. Chùa Đục còn gọi là chùa không sư, theo tương truyền của người theo đạo Phật, Quán Thế Âm từng chọn ngự ở đây, trấn giữ bình yên cho dân đảo tránh được những cơn thiên tai.

Từ chùa, theo hướng tượng Quán Thế Âm nhìn ra hướng biển cảnh đẹp như tranh. Thú vị nhất là leo lên tận đỉnh Liêm Tự để nhìn thấy miệng núi lửa bây giờ là một cảnh đồng cỏ xanh hình lòng chảo. Đỉnh núi là một đài ngoạn cảnh tưởng lý tưởng để ngắm nhìn bao quát biển đảo Lý Sơn từ trên cao để hiểu vì sao nơi đây được ví như chốn tiên cảnh.

Hòn Mù Cu

Hòn Mù Cu nằm ở phía đông đảo cách trung tâm huyện 3.2 km sát với vũng neo đậu tàu thuyền An Hải. Là nơi rất đẹp bởi những hòn đá đen có nhiều kiểu độc đáo tạo nên, đây cũng là nơi nghĩ mát và ngắm mặt trời mọc lý tưởng trên đảo.

Những món ăn ngon khi đến đảo lý sơn

Bánh ít lá gai

Bánh ít lá gai là loại bánh được mọi người dân nơi đây đặc biệt ưa chuộng. Do đặc biệt ưa chuộng nên các chị, các mẹ ở đất đảo này rất có kinh nghiệm và sở trường để làm ra thứ sản phẩm bánh ít thơm ngon, mà các nơi khác trong tỉnh và ngoài tỉnh, có lẽ chưa có nơi nào bằng. Bánh ít lá gai này có cội nguồn từ Bình Định. Nhưng khi du nhập vào đất đảo này, người Lý Sơn đã không phụ công nơi sản sinh nó mà càng cho bánh ít thêm thăng hoa hơn.

Cách làm loại bánh này chẳng xa lạ gì với nhiều chị em phụ nữ, nhất là vùng nông thôn. Ngâm nếp cho mềm, xay thành bột rồi cho vào túi vải lọc, thật ráo nước. Dùng lá gai luộc chín, vớt lấy lá xắt nhỏ bỏ vào cối đá giã nát nhừ, cho bột nếp đã lọc vào cùng với đường quết thật nhuyễn, ngắt thành từng viên bột đều nhau, to cỡ chừng bằng ngón chân cái, dát mỏng, bỏ nhân vào giữa rồi túm lại tròn vo. Làm nhân bánh ít, người đất đảo hay ngào dừa hoặc đậu xanh với đường, cho bánh thêm hương vị. Muốn bánh ít có hình đẹp, xinh xắn như hình chóp nón thì cách gói bánh cần phải công phu và điêu luyện hơn. Dùng lá chuối tươi phơi nắng hoặc hơ lửa cho khỏi gãy, rồi xếp thành hai lớp lá để gói bánh. Để lúc bánh chín, bóc lá không dính tay, người ta bôi chút dầu phụng vào khi gói bánh. Cách nấu bánh ở đây cũng đặc biệt, lạ mắt, người ta sắp bánh lên rế đan bằng tre, rồi cho vào nồi chưng cất thủy.

Bánh ít lá gai có mùi thơm đậm đà của bột nếp, của lá gai, vị ngọt, vị béo của đường, nhân dừa, đậu xanh, hương của lá chuối, dầu phụng hòa quyện với nhau thành một thứ hương vị độc đáo và hấp dẫn khó quên. Bánh ít để lâu tối đa được một tuần lễ. Hai, ba ngày sau khi nấu chín là thời điểm ăn bánh ngon nhất, có đầy đủ mùi vị nhất.

Ngoài quen thuộc trong những bữa ăn chơi, ăn xế, ăn nửa buổi…khi trồng, thu hoạch tỏi, hành, lúc đánh cá tận khơi xa, sản phẩm bánh này còn không thể thiếu trong mâm hoa quả, bánh trái dâng lên cúng, khấn ông bà, tổ tiên, các bậc tiền hiền nhân những ngày giỗ, cúng, lễ hội… ngày trọng đại trong đời sống tâm linh, tín ngưỡng của bà con nhân dân hòn đảo này. Nhất là trong những ngày tết cổ truyền, nhà nhà, người người làm bánh ít lá gai, vừa để cúng vừa để ăn, đãi khách khứa, anh em, bạn bè… đến chúc tụng năm mới. Câu chuyện về làm ăn, những chuyến đi khơi xa của ngư dân nơi đây cứ rộn rã, không dứt, bên ấm trà nóng, bên đĩa bánh ít lá gai thơm ngon càng làm tăng thêm không khí nhộn nhịp, tưng bừng mà ấm cúng, thiêng liêng giữa những ngày Tết trên đất đảo.

Tỏi Lý Sơn

Lý Sơn là một đảo núi lửa cũ, đất trên đảo là đất nham thạch núi lửa đã qua nghìn triệu năm. Nhưng nếu chỉ trồng trên đất này không thôi thì tỏi Lý Sơn chưa thể có hương vị đặc trưng độc đáo như vậy. Người trồng tỏi ở đây thật kỳ công, họ mang về từ biển những bao cát để trải trên bề mặt lớp đất trồng tỏi. Đó không phải cát biển bình thường mà là một loại cát đặc biệt: được tạo nên bởi những lớp vỏ hàu, vỏ ốc đã mủn qua thời gian hàng trăm nghìn năm. Cát ấy khi được trải trên đất trồng tỏi không chỉ làm cây tỏi tươi tốt, mà còn tạo cho củ tỏi một hương vị đặc biệt không loại tỏi nào trên thế giới này có được.

Tỏi Lý Sơn thơm dịu, cay dịu, không gây sốc cho người ăn và không để lại trong miệng mùi hôi của tỏi thường. Tép tỏi nhỏ nhưng chắc, và nó không chỉ là một thứ gia vị hảo hạng mà còn là một vị thuốc quý. Người Quảng Ngãi rất chuộng loại “tỏi một” của Lý Sơn – tức củ tỏi chỉ có một tép – khi ngâm rượu “tỏi một” thành một vị thuốc chữa cao huyết áp và mỡ máu, hạ cholesterol trong máu, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

Gỏi tỏi Lý Sơn

Tỏi nhổ về cắt bỏ phần rể, lấy phần thân và một ít lá gần thân, lột bỏ lớp vỏ ngoài cùng, chẻ nhỏ, cắt ngắn rồi rửa sách, để ráo nước, đem hấp cách thủy cho chín. Khi ăn cho gia vị vào gồm: Đường, tiêu, bột ngọt, muối rang với quả chanh vắt lấy nước, trộn điều, bóp nhuyễn, rắt đậu phông (lạc) và là ăn được. Món gỏi tỏi vừa đơn giản vừa thơm, hơi cay của vị tỏi tạo cho ta một cảm giác khó quên

Ốc tượng

Ốc tượng thuộc loại ốc to trong các loài ốc ở biển. Dọc theo bờ hải đảo có rất nhiều ốc tượng sinh sống. Chúng bám vào các bãi đá ngầm ở tầng sâu nhất cho nên việc bắt chúng không dễ dàng, hơn nữa, mỗi khi thấy bóng dáng người đến gần thì chúng càng bám chặt vào đá rất khó gỡ ra. Loại ốc tượng to và ngon nhất là loại lớn cỡ bàn tay xòe, nặng khoảng nửa ký. Ốc tượng bắt về còn tươi, nếu còn sống thì thả vào hồ nước mặn để dự trữ khi cần ăn. Nếu làm món để ăn liền thì đem ốc rửa sạch bằng nước muối hay nước biển, sau đó mới cho nguyên cả con vào nồi nước sôi để luộc. Khi ốc vừa chín, vớt ra và lấy thịt. Thịt ốc trắng và trong như thịt mực hấp, vừa thơm lại giòn giòn như gân sụn.

Ốc thường chế biến theo hai cách: nấu cháo ốc và làm món trộn, hay còn gọi là gỏi ốc. Nấu cháo ốc cũng đơn giản như nấu cháo gà, cháo vịt vậy. Bỏ gạo vào nồi rồi bắc lên lò than hồng. Khi gạo đã hơi nhuyễn thì bỏ thịt ốc vào. Có người thì xắt thịt ốc ra từng miếng cho vừa ăn rồi mới bỏ vào cháo, có người thì thích để nguyên cả con như nấu cháo gà, cháo vịt, sau đó vớt nguyên con ốc ra ngoài rồi mới xắt nhỏ theo ý của mỗi người. Ăn cách nào cũng ngon cả.

Ngoài ra, tô cháo ốc còn phải thêm gia vị cho đậm đà, hấp dẫn như hành, tiêu, ớt, ngò, nhất là nước mắm phải nêm cho thật ngon. Món ốc trộn thì làm công phu hơn món cháo. Thịt ốc luộc vừa chín đem cạy ra khỏi lớp vỏ ốc, xắt thành từng miếng thật mỏng, sau đó đem trộn chung với đậu phộng rang giã dập, các thứ gia vị như tỏi, ớt, chanh, tiêu, bột ngọt, nước mắm cá cơm (loại đặc sản tại địa phương) và đĩa ra thơm, rau sống đủ loại cộng thêm chồng bánh tráng nướng giòn.

Cua Huỳnh Đế

Cua huỳnh đế to bằng bàn tay xòe, mình khum tròn, nhìn giống con bọ khổng lồ hay có con hình dáng như loài rùa, đầu cua hơi chúi xuống, có màu đỏ hồng, mai hình vuông, càng và que ngắn, đầu cua dài và có nhiều râu Cua Huỳnh đế có những con ở vùng biển nước sâu nặng hơn 1 kg.

Ở vùng biển Bình Định – Quảng Ngãi, giống cua này được ngư dân tôn xưng là vua của các loài cua tức cua Huỳnh đế. Tên gọi cua huỳnh đế được lý giải khá thú vị. Nguyên thủy tên cua là “hoàng đế”, nhưng thuở xưa quan địa phương lệnh dân phải đọc trại đi vì sợ phạm húy (chúa Nguyễn Hoàng). Theo lời kể của các lão ngư dân miền Trung, ngày xưa, khi vua du ngoạn ở các vùng biển đẹp, thấy ngư dân nơi đây đánh bắt được loại cua lạ, có màu đỏ hồng như chiến bào, hình dáng như loài rùa nên ăn thử. Ăn thấy ngon, tốt cho sức khỏe nên vua truyền cho các địa phương có loại cua này phải dâng lên hoàng cung. Từ đó tên gọi cua huỳnh đế còn gọi là hoàng đế, cua vua lưu truyền trong dân gian

Chả cá Lý Sơn

Điều cốt yếu tạo nên miếng chả cá “rất Lý Sơn” này là cá tươi rói chưa qua ướp đá. Vì thế, chả cá Lý Sơn không phải “sản xuất” quanh năm mà chỉ những khi trời yên biển lặng, thuyền chở cá về thì chả mới ra lò. Nếu cá không tươi thì chả cá làm ra sẽ không có màu trắng hồng đẹp mắt, không thơm, không dai.

Điểm thứ hai quyết định đặc trưng của chả cá Lý Sơn là có sự “tham gia” của tỏi Lý Sơn! Người làm chả cá ở Lý Sơn có một nguyên tắc: Chỉ dùng tỏi Lý Sơn làm gia vị để ướp chả. Được biết, cá tươi mà trộn với tỏi Lý Sơn mới chỉ vừa trộn xong chưa cần chiên, hấp đã dậy mùi thơm nức. Nếu dùng tỏi khác hương vị sẽ kém hẳn.

Cá Tà Ma

Tà ma là một loại cá sống ở biển, da có vảy màu nâu đen, thân dẹt, hình giống như con cá rô phi nước ngọt nhưng to hơn. Theo người dân ở đảo, sở dĩ loài cá này có tên tà ma là do chúng sống chủ yếu ở các gành rạn, rất lanh khôn, khó đánh bắt, nên dân gian gọi như vậy chứ không thể giải thích cặn kẽ được.

Ăn cá tà ma tùy theo mùa. Để hợp khẩu vị, mùa đông người dân ở đây thường dùng món nướng. Mùa hè nắng nóng thì nấu canh hẹ, canh chua, nấu lẩu, cháo. Hôm đó, buổi chiều vừa ngấp nghé, trời còn nóng nên chúng tôi chọn dùng món cá tà ma nấu canh chua lá giang. Cá được làm sạch, nạo bỏ hết vảy, cắt thành từng khúc sắp nguyên hình lên đĩa. Lá giang chọn sẵn phần non một đĩa to, một nồi nước đun sôi trên bếp ga mini, có nhiều gia vị đính kèm như thơm (dứa), me, một chén muối ớt…

Khi nước trên bàn đã sôi, thả cá vào nồi đậy nắp lại, đợi khoảng 5 phút nước sôi đều rồi mở nắp, vò lá giang đã chuẩn bị bỏ vào. Mười phút sau, khi cá đã chín, nêm thêm các gia vị đã chuẩn bị sẵn, là đã có một nồi canh chua ngon lành bốc khói.

Canh chua cá tà ma tỏa mùi thơm dịu. Hương cá hòa quyện hương lá giang theo làn gió nồm bay khắp quán làm những khách bàn bên cũng nôn nao dạ dày. Thịt cá chín chuyển từ màu trắng đỏ sang màu trắng, săn chắc, trên nồi nước có những váng mỡ cá liu riu…

Ăn cá tà ma ta cảm nhận được cái dai, ngọt của thịt cá. Đặc biệt phần lườn được xem là chỗ ngon hiếm, ai cũng tranh thủ gắp một ít để thưởng thức vị béo rất riêng. Có thể ăn cá tà ma nóng hôi hổi trên bếp, vừa thổi vừa ăn, vừa húp; cũng có thể gắp phần thịt cá để ra riêng một cái đĩa dầm nước mắm cá cơm nguyên chất cho thấm rồi ăn, sẽ đậm đà hơn. Ngoài ra, canh chua cá tà ma có thể ăn kèm với bún tươi thay cơm. Thịt cá tươi thơm ngon nên nước canh chua cũng không kém phần hấp dẫn.

Dưa hấu Hắc mỹ nhân

Sau khi thu hoạch vụ tỏi chính (khoảng tháng 2 âm lịch), nông dân tận dụng chất dinh dưỡng còn trong đất để trồng dưa hấu, hoặc có thể trồng cùng lúc với vụ hành. Dưa được trồng phủ khắp mặt ruộng theo cách tự nhiên. Khi cây dưa ra quả, dưa chín đến đâu hái bán đến đó. Mỗi ngày người dân chỉ bán vài ba tạ cho thương lái. Dưa hấu Lý Sơn không quá to, quả lớn nhất cũng chỉ 3 – 4 kg. Tuy nhiên, hương vị của nó thì rất đặc biệt, ngọt, thanh và có mùi thơm rất riêng. Chính vì thế mà dưa hấu Lý Sơn trở thành một sản phẩm độc đáo, vừa ngon lại vừa “lành”. Hãy nhớ thưởng thức món dưa hấu này khi đi thăm quan Lý Sơn nhé!